Sebastian Kurz: Een Rijzende Sterke Man in Oostenrijk

Oostenrijk kondigde op 15 mei aan dat het in oktober nieuwe parlementsverkiezingen zal houden. De uitslag van de verkiezing leidt waarschijnlijk tot een coalitie met extreemrechts.

Op 13 mei werd Minister van Buitenlandse Zaken Sebastian Kurz, een rijzende ster binnen de ÖVP [Oostenrijkse Volkspartij], verkozen tot nieuwe leider van deze partij. Kurz geniet ook meer macht dan eender welke leider voor hem. Hij is waarschijnlijk bereid een coalitie te vormen met de Oostenrijkse populistische, rechtse FPÖ [Oostenrijkse Vrijheidspartij], van wie de populariteit is gestegen dankzij de recente vluchtelingencrises.

Het ontslag van Reinhold Mitterlehner als hoofd van de ÖVP twee weken geleden heeft voor Kurz het pad naar de macht geëffend. Mitterlehner nam ontslag omdat hij de interne machtsstrijd binnen zijn partij niet meer aankon. Kurz heeft nu een goede kans om Europa’s jongste staatshoofd te worden.

Op 14 mei bood Kurz zijn partij twee opties: aanvaard hem als leider met ongekende macht, of stap de verkiezingen in zonder duidelijke leider. De ÖVP koos ervoor zijn voorwaarden te accepteren. De voorwaarden behelzen de macht om de ministers te kiezen en het recht om parlementskandidaten voor te dragen (inclusief niet-partijleden). Kurz zei dat zijn partij onder een nieuwe naam aan de verkiezingen deel zou nemen: de Lijst Sebastian Kurz – de Nieuwe Volkspartij.

De Weense correspondent van Spiegel Online vergeleek Kurz’ nieuw verkregen rechten met die van de Hongaarse Eerste Minister Viktor Orbán. Orbán wordt beschuldigd van ondemocratische hervormingen en het beknotten van de persvrijheid. De correspondent zei dat de ÖVP op sommige vlakken ook minder democratisch aan het worden is.

Kurz drukte oppositie uit tegen de huidige coalitiepartner van de ÖVP, de sociaaldemocraten van de SPÖ, met als voorzitter de Kanselier Christian Kern. De volgende dag kondigden beide partijen een breuk aan, en riepen ze nieuwe verkiezingen uit voor oktober.

Kurz is momenteel de populairste politicus in Oostenrijk, en hij heeft een opmerkelijke carrière achter de rug. Hij kreeg de eerste keer de aandacht van de wereldpers toen hij in 2013 de jongste minister van Buitenlandse Zaken ooit werd. Vorig jaar haalde hij opnieuw de internationale krantenkoppen met zijn oplossing voor de vluchtelingencrisis: Zijn voorgestelde plan omvatte een opvangcentrum voor migranten op een eiland in de Middellandse Zee. Hoewel zijn voorstel werd afgekeurd, verwierf hij de gunst van het Oostenrijkse publiek en van andere Europese politici die willen dat hun regering de crisis strenger aan gaat pakken.

De verkiezingen van 15 oktober zullen hoogstwaarschijnlijk een strijd worden tussen hem en de huidige Kanselier Kern, maar zoals Politico opmerkte, de meer pertinente vraag is welke van de twee partijen meer geneigd is om een coalitie met de populistische FPÖ na te streven. Politico schreef:

Een beslissing door Oostenrijks traditionele partijen om hun belangrijke coalitie te beëindigen en in de herfst parlementaire verkiezingen te houden, schenkt de rechtse Vrijheidspartij haar beste kans in bijna 20 jaar om aan de regering deel te nemen, en haar mogelijk zelfs te leiden.

Op de vraag welke van de twee partijen meer geneigd is om een coalitie met de Oostenrijkse populisten te sluiten, schreef Politico: “Als de geschiedenis enigszins een leidraad is, dan wordt het Kurz. De ÖVP verbrak in 2000 het taboe om met de populisten te regeren, en er is geen reden om aan te nemen dat ze het niet opnieuw zouden doen.” Bovendien past zijn agenda beter bij het populistische gedachtegoed. Maar er liggen nog een paar maanden voor ons, en verrassingen zijn nog altijd mogelijk.

Hoe de verkiezingen ook zullen eindigen, één trend is zeker: de Oostenrijkse kiezers voegen zich bij de meerderheid van de rest van Europa in het volgen van populistische leiders. Ze zouden iemand willen zoals de Franse President Emmanuel Macron, die radicale veranderingen in het politieke bestel belooft. Nog niet zo lang geleden zagen we een soortgelijke trend die leidde tot de opkomst van Adolf Hitler en de Tweede Wereldoorlog. Voor meer over deze op handen zijnde herhaling van een historisch desastreuze trend, verwijzen we u naar “Europa’s Oude Demonen Keren Terug.”